Bài 20: Khám phá mối quan hệ liều - đáp ứng của bạch thược bằng khai thác dữ liệu dựa trên thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng

Tóm tắt

Mục tiêu: Nghiên cứu nhằm khám phá mối quan hệ liều lượng – đáp ứng của vị thuốc Bạch thược (Paeoniae radix lactiflora) bằng thuật toán khai thác dữ liệu.
Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện bằng cách thu thập các thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng (RCTs) có sử dụng vị thuốc Bạch thược trong can thiệp thông qua các cơ sở dữ liệu điện tử bao gồm PubMed, Cochrane, Embase, Web of Science, CNKI, Wanfang và VIP từ khi thành lập đến tháng 05/2023. Thu thập các RCTs liên quan đến bài thuốc hoặc chế phẩm thuốc Y học cổ truyền (YHCT) có thành phần xuất hiện vị thuốc Bạch thược với liều lượng và công dụng theo YHCT được mô tả cụ thể được đưa vào sàng lọc và phân tích. Sau đó dữ liệu được tiến hành xây dựng mô hình liên kết với độ hỗ trợ là 1%, độ tin cậy là 10% và độ nâng > 1. Nguy cơ sai lệch được đánh giá bằng công cụ rủi ro sai lệch của Cochrane.
Kết quả: 71 RCTs liên quan đến 6765 người tham gia được đưa vào phân tích. Xét về tổng thể có 59% nghiên cứu được đánh giá nguy cơ sai lệch tổng thể là thấp, còn lại là từ trung bình đến cao. Mối quan hệ Bạch thược liều 10g/ngày và công dụng bổ huyết, bổ âm, liễm âm với độ hỗ trợ 9,86%, độ tin cậy 77,8% và độ nâng 1,26. Mối quan hệ Bạch thược liều 15g/ngày và công dụng bổ huyết, nhu can với độ hỗ trợ 9,86%, độ tin cậy 87,5% và độ nâng 1,41. Mối quan hệ Bạch thược 30g/ngày và công dụng hoạt huyết, chỉ thống với độ hỗ trợ 2,82%, độ tin cậy 66,7% và độ nâng 2,15.
Kết luận: Nghiên cứu cho thấy mức liều thường dùng của Bạch thược trên lâm sàng là 10g/ngày và 15g/ngày. Với mức liều 10g/ngày công dụng đạt được là bổ huyết, bổ âm, liễm âm. Với mức liều 15g/ngày công dụng đạt được là bổ huyết, nhu can. Ở mức liều cao 30g/ngày, Bạch thược đạt được công dụng mới đáng quan tâm là hoạt huyết, chỉ thống.